AI als tekstcorrector

Onderzoek naar de effectiviteit van AI-toepassingen bij het opsporen van taalfouten

Inleiding

AI-toepassingen zoals ChatGPT en Copilot kunnen taalfouten opsporen in wat we schrijven. Ze doen dit echter niet door het toepassen van grammaticale regels maar door het voorspellen van woorden in teksten op basis van een grote hoeveelheid bestaande teksten. Maar als een taalfout vaak voorkomt in het dagelijkse taalgebruik kan AI die fouten dan wel herkennen? In augustus 2024 voerde ik een steekproef uit met een korte tekst om te onderzoeken of de AI-toepassingen ChatGPT (OpenAI) en Copilot (Microsoft) veelvoorkomende taalfouten kunnen verbeteren.

Koen Van Cauwenberge – Project X 2002 - 12/08/2024

Steekproef en resultaten

In de volgende korte tekst zitten er enkele typische voorbeelden van zeer vaak voorkomende taalfouten in Vlaanderen. Hier is een beschrijving van de taalfouten:

  • ‘Noemen’ is foutief in de betekenis van een naam hebben. Het correcte werkwoord is ‘heten’ hier.
  • ‘Weeral’ is geen standaardtaal. De correcte uitdrukking is ‘alweer’.
  • ‘Voor te’ wordt vaak in spreektaal in Vlaanderen gebruikt maar is geen standaardtaal. De correcte constructie met een infinitief is ‘om te’.
  • ‘Vermits’ is geen standaardtaal. We gebruiken ‘aangezien’.
  • ‘Op het eerste zicht’ is een verbastering van ‘op het eerste gezicht’.

Ik heb steeds de volgende prompt gebruikt: Goeiemorgen je bent een taaldeskundige. Ik moet een artikel schrijven voor het onderwijstijdschrift Klasse. Kan je mogelijke fouten in de volgende alinea verbeteren?

Resultaten van de steekproef

De concrete teksten die de verschillende AI-toepassingen gaven kan je lezen in bijlage 1. De resultaten van de steekproef vind je in de onderstaande tabel per AI-toepassing:

Fout ChatGPT 4o (OpenAI) Copilot (Microsoft) Gemini (Google)
Noemen X X
Weeral X X
Voor te + infinitief X X X
Vermits X X X
Op het eerste zicht X X

Gevonden taalfouten:

  • ChatGPT 4o (OpenAI): 5/5
  • Copilot (Microsoft): 5/5
  • Gemini (Google): 2/5

Gemini van Google duidde de minste taalfouten aan maar gaf wel een uitgebreid inhoudelijk en stilistisch advies om de alinea beter te maken.

Conclusie

Voor de steekproeftekst waren ChatGPT en Copilot een voortreffelijke ondersteuning om taalfouten te vinden. Gemini slaagt hier niet in maar geeft wel inhoudelijk en stilistisch commentaar.

Lesidee

Het kan een mooi idee zijn voor een eindwerk om laatstejaarsleerlingen te laten onderzoeken of verschillende AI-toepassingen steeds alle taalfouten herkennen en of ze verschillen in taaladvies.

Bijlagen

Bijlage 1: Resultaten met ChatGPT 4o (OpenAI)

Originele tekst: Ik noem Kevin. Omdat mijn leerlingen weeral dezelfde taalfouten maken ben ik een onderzoek gestart voor te ontdekken of AI hen kan helpen. Vermits ik weinig tijd heb gebruik ik daarvoor een korte tekst. Op het eerste zicht zou AI hier wel eens de oplossing kunnen zijn.

Verbeterde versie door ChatGPT:

Mijn naam is Kevin. Omdat mijn leerlingen steeds dezelfde taalfouten maken ben ik een onderzoek gestart om te ontdekken of AI hen kan helpen. Omdat ik weinig tijd heb gebruik ik daarvoor een korte tekst. Op het eerste gezicht zou AI hier wel eens de oplossing kunnen zijn.

Hier zijn de aangebrachte verbeteringen:

  • "Ik noem Kevin" is verbeterd naar "Mijn naam is Kevin" voor een natuurlijkere introductie.
  • "Weeral" is vervangen door "steeds" om een formeler en algemener begrip te gebruiken.
  • "Voor te ontdekken" is veranderd in "om te ontdekken" wat grammaticaal correct is.
  • "Vermits ik weinig tijd heb" is aangepast naar "Omdat ik weinig tijd heb". "Vermits" wordt in België wel gebruikt maar "omdat" is neutraler en algemener.
  • "Op het eerste zicht" is veranderd naar "Op het eerste gezicht" wat de correcte uitdrukking is.

Bijlage 2: Resultaten met Copilot (Microsoft)

Verbeterde versie door Copilot:

Mijn naam is Kevin. Omdat mijn leerlingen steeds dezelfde taalfouten maken ben ik een onderzoek gestart om te ontdekken of AI hen kan helpen. Aangezien ik weinig tijd heb gebruik ik daarvoor een korte tekst. Op het eerste gezicht zou AI hier wel eens de oplossing kunnen zijn.

Aanpassingen door Copilot:

  • “Ik noem Kevin” is veranderd naar “Mijn naam is Kevin” voor een betere zinsconstructie.
  • “Weeral” is veranderd naar “steeds” om een meer gangbare term te gebruiken.
  • “Voor te ontdekken” is veranderd naar “om te ontdekken” voor correct gebruik van de infinitief.
  • “Vermits” is veranderd naar “Aangezien” omdat dit gebruikelijker is in geschreven Nederlands.
  • “Op het eerste zicht” is veranderd naar “Op het eerste gezicht” voor correct taalgebruik.

Bijlage 3: Resultaten met Gemini (Google)

Originele zin: Ik noem Kevin. Omdat mijn leerlingen weeral dezelfde taalfouten maken ben ik een onderzoek gestart voor te ontdekken of AI hen kan helpen. Vermits ik weinig tijd heb gebruik ik daarvoor een korte tekst. Op het eerste zicht zou AI hier wel eens de oplossing kunnen zijn.

Verbeterde versie door Gemini:

Mijn leerlingen maken steeds dezelfde taalfouten. Om hier verandering in te brengen ben ik een onderzoek gestart om te ontdekken of AI hen kan helpen. Aangezien ik weinig tijd heb gebruik ik daarvoor een korte tekst. Op het eerste gezicht lijkt AI hier wel eens de oplossing te kunnen zijn.

Advies en suggesties door Gemini:

  • Meer natuurlijke introductie: In plaats van "Ik noem Kevin" kun je direct beginnen met je observatie over de leerlingen.
  • Duidelijkere formulering: Gebruik "om te ontdekken" in plaats van "voor te ontdekken".
  • Consistentie in tijd: Gebruik consequente werkwoordstijden.
  • Alternatief voor "vermits": Gebruik "omdat" of "aangezien" voor informele teksten.
  • Meer specifiek over de taalfouten: Specificeer welke taalfouten leerlingen maken voor meer inzicht.
  • Verduidelijken wat je met "korte tekst" bedoelt.

Waarom deze aanpassingen:

  • Leesbaarheid: Kortere en duidelijkere zinnen maken de tekst makkelijker te begrijpen.
  • Precisie: Specifieker over taalfouten maakt het onderzoek concreter.
  • Natuurlijke taal: Correcte voegwoorden en werkwoordstijden maken de tekst natuurlijker.

Ik hoop dat deze feedback je helpt bij het schrijven van je artikel! Heb je nog andere vragen of wil je een andere alinea laten nakijken?